Jesteś tutaj

Misje jezuickie w Zambii

Czesław H. Tomaszewski SJ
20.10.2013

Historia działalności polskich jezuitów na terenie obecnej Zambii (do 1964 roku zwanej Rodezją Północną) sięga początków XX wieku, kiedy to galicyjscy jezuici, wskutek prześladowań Kościoła po wybuchu rewolucji w Portugalii, musieli opuścić tereny dzisiejszego Mozambiku. Działalność misyjną kontynuowali w znajdującej się pod brytyjskim protektoratem Rodezji, której część w roku 1912 została powierzona przez Stolicę Apostolską opiece polskiej prowincji jezuitów. Rozpoczęła się żmudna i trudna praca wśród zamieszkującej tam w dużej mierze pogańskiej ludności.

Jezuiccy misjonarze przygotowywali pierwszych kandydatów do przyjęcia sakramentu chrztu św, w wioskach zakładali parafie, organizowali szkoły dla dzieci, formowali przyszłych nauczycieli i katechistów. Potrzebującym służyli radą w różnych dziedzinach życia, spieszyli z miłosierną pomocą chorym, cierpiącym i sierotom, także w dziedzinie higieny i lecznictwa. Misjonarz był dla tamtejszej ludności nie tylko głosicielem Ewangelii, ale także wychowawcą i nauczycielem, instruktorem w dziedzinie nowoczesnych metod uprawy roślin i hodowli zwierząt, budowniczym i majsterkowiczem, opiekunem i pielęgniarzem, doradcą i powiernikiem. Kimś, na kogo można liczyć w każdej sytuacji.

Mimo ogromu trudności materialnych, kadrowych, a także powodowanych przez odmienne warunki bytowe, kulturowe czy klimatyczne, na jakie napotykali pracujący w Rodezji Północnej polscy jezuici, dzieło misyjne nieustannie się rozwija. W 1950 roku Stolica Apostolska podnosi prefekturę Lusaka do rangi wikariatu, a jezuitę o. Adama Kozłowiec-kiego mianuje jej administratorem apostolskim. Pięć lat później administrator apostolski o. Adam Kozłowiecki otrzymuje sakrę biskupią i nominację na wikariusza apostolskiego. W 1959 roku Lusaka staje się metropolią, którą kieruje jej metropolita abp Adam Kozłowiecki, w roku 1998 wyniesiony do godności kardynalskiej przez Papieża Jana Pawła II.

Jezuici z Prowincji Polski Południowej pracują w Zambii do chwili obecnej. Są to: Władysław Gągolski, Gerard Karas, Jan Kiełbasa, Andrzej Leśniara, Jakub Maria Rostworowski, Michał Szuba, Franciszek Woda i Ludwik Zapała.