Jesteś tutaj

Szkoła pw. św. Franciszka Ksawerego - początki

Tadeusz Kasperczyk SJ
08.09.2013

W kwietniu 2012 roku minie sześćdziesiąt lat od otwarcia Szkoły pw. św. Franciszka Ksawerego w Fianarantsoa na Madagaskarze. Początkowo była to szkoła z internatem wyłącznie dla chłopców. Po­wstała z myślą o gimnazjalnej edukacji synów miej­scowych katechistów. Grupa około sześćdziesięciu chłopców – za symboliczną opłatę – rozpoczęła w niej naukę w 1952 roku. Chłopcy mieszkali w internacie i szkołę opuszczali tylko na ferie. Wielu z nich pochodziło bowiem z odległych wiosek, a ze względu na brak komunikacji do domu mogli udać się jedynie pieszo.

Szkoła pw. św. Franciszka Ksawerego to druga szkoła katolicka w Fianarantsoa. Pierwsza, założona przez francuskich jezuitów, była otwarta dla wszyst­kich dzieci z miasta. Została powierzona Zgroma­dzeniu Sióstr św. Józefa z Cluny. Ojcowie jezuici zaś całą swoją uwagę skierowali na edukację chłopców z buszu w nowo założonej Szkole pw. św. Francisz­ka Ksawerego. W latach 60. miasto się rozrastało, zwiększyła się liczba mieszkańców, przybywało też miejscowych uczniów. Równocześnie w okolicznych wioskach zakładano nowe szkoły, nie było więc sen­su kontynuować w Szkole pw. św. Franciszka Ksa­werego działalności internatu. Do jego likwidacji przyczynił się również zakaz malgaskiego rządu, do­tyczący prowadzenia internatów. Władze uważały, że pod pretekstem ich działalności organizuje się spo­tkania antywyzwoleńcze, które opóźniają odzyskanie niepodległości, dlatego internaty zostały zamknięte.

Wraz ze zwiększającą się liczbą mieszkańców Fianarantsoa pojawiła się potrzeba stworzenia wa­runków nauki kolejnym uczniom. Pod koniec lat 60. Szkoła pw. św. Franciszka Ksawerego zmieniała więc swój charakter. W tym czasie otwarto nowe klasy li­cealne, a ponieważ była to jedyna szkoła średnia w mieście, praktycznie od samego początku przyjmo­wano do niej zarówno chłopców, jak i dziewczęta. Natomiast pierwszy cykl nauki – klasy szkoły pod­stawowej – w dalszym ciągu były przeznaczone tyl­ko dla chłopców. Sytuacja ta trwała aż do 2006 roku, kiedy po raz pierwszy przyjęto dziewczęta do klasy szóstej. Dziś wszystkie klasy są tu koedukacyjne. W latach 70. otwarto technikum, a kilka lat później dwuletnie studium pomaturalne, w którym ucznio­wie po maturze technicznej mogli kontynuować naukę w dziedzinie elektroniki, elektryki i naprawy maszyn mechanicznych.

Osiągnięcia szkoły są widoczne w wielu dziedzi­nach. Jej absolwenci kontynuowali naukę na studiach w stolicy kraju Antananarivo. Szczególnie uzdol­nieni mieli także możliwość studiowania w Europie. Dziś byli uczniowie szkoły piastują wysokie urzędy, są członkami rządu, pracują w ministerstwach, są dyrektorami różnych zakładów pracy, osiągają suk­cesy w handlu. Często, przy okazji załatwiania spraw w różnych instytucjach, kiedy urzędnicy dowiadują się, że uczę w Collège SFX (bo tak nazywają naszą szkołę), z dumą mówią, że są naszymi absolwentami.

W historii szkoły dwóch jej rektorów zosta­ło także mianowanych biskupami. Wielu uczniów wstąpiło do seminarium duchownego lub zakonu.

Prawie wszyscy księża diecezjalni z archidiecezji Fianarantsoa uczyli się w naszej szkole. Wiele powo­łań zakonnych było także spośród naszych uczen­nic. Dziś młode siostry, które wstąpiły do swego zgromadzenia nie mając matury, w Szkole pw. św. Franciszka Ksawerego dokształcają się i zdają egza­min dojrzałości.