Po zmianie rządów w Zambii jedną z obietnic nowych władz było zatrudnienie czekających na pracę ponad 60 000 nauczycieli. Zostali wykształceni, przygotowani do zawodu i mieli już pełne kwalifikacje, ale rząd nie miał pieniędzy, aby ich zatrudnić.
SYTUACJA KADROWA W SZKOLNICTWIE W ZAMBII
Brak nauczycieli w edukacji podstawowej w Zambii jest oceniany na ponad 80 000 osób, aby zapewnić standardowo jednego nauczyciela na 40 uczniów. W roku 2022 nowy rząd zatrudnił 30 496 nauczycieli, którzy czekali na pracę przez wiele lat – niektórzy nawet ponad 10 lat! W roku 2023 przyjęto do pracy 4500 nowych nauczycieli. Podobnie w tym roku w edukacji ma zostać zatrudnionych dodatkowo 4200 nowych nauczycieli. Dla nas jest to duża radość. Przez wiele lat prowadziliśmy ponad 18 szkół radiowych, tzw. centrów, w których rokrocznie naukę pobierało ponad 1600 uczniów szkoły podstawowej w klasach 1–7. Wielu z nich uczyło się dalej w szkołach ponadpodstawowych, a następnie studiowało w college’ach. Niektórzy ukończyli nawet studia uniwersyteckie.
NASZA POMOC SZKOLE
Nadal w różny sposób pomagamy szkołom radiowym. Przede wszystkim budujemy lub rozbudowujemy zaplecze materialne: stawiamy budynki, wyposażamy je w instalacje fotowoltaiczne, aby zapadający zmrok albo „pochmurne niebo” nie były przeszkodą dla dzieci w nauce czy odrabianiu lekcji. Dostępność energii elektrycznej jest ważna także w ciągu dnia, np. aby w szkole działał komputer, a uczniowie mogli z niego korzystać. Zaopatrujemy uczniów, szczególnie tych najuboższych, w potrzebne im zeszyty i przybory do pisania oraz inne pomoce szkolne.
Każda szkoła ma także przyszkolny ogródek oraz wywierconą studnię, co daje uczniom możliwość zdobywania praktycznej wiedzy w dziedzinie rolnictwa i ogrodnictwa. Uczą się w ten sposób sadzenia drzew owocowych oraz warzyw.
Inną ważną akcją pomocową jest dożywianie dzieci, które bardzo często przychodzą na lekcje na czczo, bez śniadania. Oczywiście, z powodu dużego ubóstwa w rodzinie, wielu uczniów nic nie je przed wyjściem do szkoły i dlatego często w szkole zasypiają czy nawet mdleją.
NASZ PROGRAM DOŻYWIANIA DZIECI I PODZIĘKOWANIE
W tym miejscu chcę podziękować Referatowi Misyjnemu i Darczyńcom z Polski, a także z innych krajów, którzy nas wspomagają, za tę wspaniałomyślną odpowiedź na mój apel i prośbę o pomoc. Oczywiście jest to ogromne przedsięwzięcie, w którym biorą udział nie tylko Darczyńcy i Pomocnicy Referatu Misyjnego, ale także inne organizacje, zarówno z Polski, jak i z zagranicy.
Poniżej w ogromnym skrócie przedstawiam nasz budżet. Wszystkie wyliczenia są oparte na operacjach przeprowadzonych w naszych radiowych szkołach w ostatnich dwóch latach. W stołówkach przyszkolnych przez cały rok szkolny żywimy ponad 3000 dzieci. Rok szkolny w Zambii trwa 9 miesięcy i podzielony jest na trzy trzymiesięczne okresy. Zatem przez 9 miesięcy, kiedy trwa nauka w szkole, uczniowie korzystają z posiłku w stołówce szkolnej. W ubiegłym roku szkolnym ze stołówki korzystało każdego dnia 5000 dzieci. Jeden posiłek kosztuje ok. 18 centów (ok. 70 groszy). Budżet, który mieliśmy na dożywianie dzieci, przewidywał tylko 3000 osób. Jednak żadne dziecko nie zostało pominięte. Chcemy kontynuować tę akcję w przyszłości przez kolejne lata. I do tego bardzo potrzebujemy Waszej, Czcigodni nasi Dobroczyńcy, pomocy. Aby żadne dziecko nie musiało zostać odrzucone, przede wszystkim z powodu niewystarczających funduszy.
Teraz szczególnie, w sytuacji głodu spowodowanego brakiem zbiorów (w Zambii w roku 2023/2024 wyginęło ok. 80 proc. upraw kukurydzy). Przyczyniła się do tego klęska tegorocznej suszy. Skonsolidujemy więc dożywianie dzieci w naszych radiowych szkołach i w centrach parafialnych, do których przychodzą wszyscy głodni, także niekatolicy. Dzieci będą przychodzić na ciepły posiłek. Dla tych dzieci, które z racji dużych odległości nie będą w stanie przyjść, siostra czy brat będą mogli wziąć porcję do domu. Chcemy tą akcją objąć również 5000 uczniów szkoły radiowej oraz z naszej ogromnej, obejmującej kilkadziesiąt wiosek parafii.
Tak, wszystkie dzieci, które przyjdą do szkoły w czasie dożywiania, dostaną posiłek, nikogo nie odrzucamy. Podstawowe danie będzie składało się z następujących produktów: mąka kukurydziana, orzeszki ziemne, moringa (liście drzew z dużą ilością różnych witamin), cukier. Z tych składników przygotowuje się coś w rodzaju polskiej owsianki. Od czasu do czasu można by dodać do tej diety odrobinę fasoli, soi (przerobiona, która wygląda jak małe kawałki mięsa) oraz trochę kapenty (małe rybki).
Aby ta podstawowa opcja wyżywienia była możliwa do zrealizowania, potrzebujemy 27 worków mąki kukurydzianej dziennie dla wszystkich 18 centrów, w których będzie przygotowywane jedzenie. Jeden 25-kilogramowy worek mąki kukurydzianej kosztuje w Zambii 350 K, czyli 70 zł. 27 worków pomnożone przez 350 K daje 9450 K, czyli 1890,00 zł na dzienne zaopatrzenie w mąkę (wg dzisiejszego, tj. z 20.05.2024 r., kursu w internecie: 1 K = 0,05 $ = 0,20 zł). Mimo iż dzieci otrzymują posiłek tylko w dni „szkolne”, jednak na podstawie danych z ubiegłego roku, miesięcznie potrzeba 810 worków mąki kukurydzianej (27 worków dziennie razy 30 dni), a to pomnożone przez 350 K daje 283 500 K, czyli 56 700,00 zł na miesiąc tylko za samą mąkę kukurydzianą. Do tego trzeba dodać cukier, orzeszki ziemne i moringę. Najuboższa opcja dla 5000 dzieci wymaga więc nakładu ok. 65 669,49 zł na miesiąc. Jeden posiłek dla jednego dziecka będzie kosztował ok. 0,62 zł. Dzieci będą dożywiane w dni nauki w szkole, czyli od poniedziałku do piątku. To minimum, ale pozwala dzieciom się uczyć i nie mdleć przynajmniej na lekcjach.
Z modlitwą wdzięczności
O. Andrzej Leśniara SJ, Chikuni Radio i Mukanzubo